گرامر زبان ترکی استانبولی

گرامر زبان ترکی استانبولی یکی از مهمترین و پایه ای ترین اجزای یادگیری این زبان است. در زبان ترکی استانبولی، جملات به صورت SVO (فاعل – پیشوند – مفعول) ساختار دارند و فعل در انتهای جمله قرار میگیرد. به علاوه، اسم ها به تنهایی می توانند در جمله بکار روند، در حالی که صفت ها به همراه اسم ها بکار می روند. بعضی از نکات دیگر گرامر ترکی استانبولی عبارتند از:

برخلاف زبان انگلیسی، در زبان ترکی استانبولی، صفات بعد از اسم قرار می گیرند.  به عنوان مثال، “ev  küçük”  به معنی “خانه کوچک” است. در زبان ترکی استانبولی، صرف اسم ها مبتنی بر تعداد جمع نیز وجود دارد. به عنوان مثال، “evler” به معنی “خانه ها” است.

در زبان ترکی استانبولی، افعال ترکیبی وجود دارند که شامل یک فعل اصلی و یک یا چند فعل کمکی هستند. به عنوان مثال، “yapabilirsiniz” به معنی “شما می توانید انجام دهید” است.

قیدها در زبان ترکی استانبولی قبل از فعل قرار می گیرند. به عنوان مثال، “çok iyi” به معنی “خیلی خوب” است. این تنها چند نکته از گرامر زبان ترکی استانبولی هستند و یادگیری آنها می تواند به شما در درک بهتر این زبان و صحبت کردن بهتر به زبان ترکی استانبولی کمک کند.

ساختار اسم در گرامر ترکی استانبولی

در زبان ترکی استانبولی، اسم ها به عنوان یکی از اجزای اساسی جمله به کار میروند. ساختار اسم در زبان ترکی استانبولی شامل یک ریشه (کلمه اصلی) و پسوندهای مختلف است. برخی پسوندهای شناخته شده در زبان ترکی استانبولی شامل:

 “-li”  این پسوند به معنی “دارای” است و به عنوان صفت مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال، “araba” به معنی “ماشین” و “arabali” به معنی “دارای ماشین” می باشد.

“-siz”  این پسوند به معنی “بدون” است و به عنوان صفت مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال، “para” به معنی “پول” و “parasiz” به معنی “بدون پول” است.

“-ci”  این پسوند به معنی “کارگر” بوده و به عنوان اسم مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال، “ekmek”  به معنی “نان” و “ekmekçi” به معنی “نانوا” می باشد.

“-lik”  این پسوند به معنی “وضعیت” بوده و به عنوان اسم مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال، “güzel”  به معنی “زیبا” و “güzellik” به معنی “زیبایی” است.

علاوه بر این پسوندها، در زبان ترکی استانبولی پسوندهای دیگری نیز وجود دارد که برای تشکیل اسم ها به کار می روند. به عنوان مثال، پسوند “-dir” برای تأکید وجود یا صحت یک موضوع به کار می رود، مانند “gerçek” به معنی “حقیقی” و “gerçektir” به معنی “واقعیت دارد”. همچنین پسوند “-ciğ” برای آرایش و زیبایی کلمات استفاده میشود.

ضمایر در گرامر ترکی استانبولی

ضمایر در زبان ترکی استانبولی به عنوان اجزای اساسی جمله به کار می روند و به جای نام یا اسم فرد، شی، حیوان یا مفهوم دیگری استفاده می شوند. ضمایر در زبان ترکی استانبولی شامل ضمایر شخصی، ضمایر ملکی، ضمایر موصولی و ضمایر اشاره هستند.

ضمایر شخصی: ضمایر شخصی در زبان ترکی استانبولی شامل ضمایر شخصی مذکر و مونث به صورت زیر هستند:

من : ben

تو:  sen

او (مذکر):  o

او (مونث):  o

ما:  biz

شما:  siz

آنها:  onlar

ضمایر ملکی: ضمایر ملکی به کار می روند تا نشان دهند که یک شیء به کدام فرد یا شخص تعلق دارد. ضمایر ملکی در زبان ترکی استانبولی شامل ضمایر زیر می باشند:

من:  benim

تو:  senin

او:  onun

ما:  bizim

شما:  sizin

آنها:  onların

ضمایر موصولی: این ضمایر برای اشاره به شیء یا فردی که در جمله قبل آمده اند، به کار می روند. ضمایر موصولی در زبان ترکی استانبولی شامل ضمایر زیر هستند:

این:  bu

آن:  şu/ o

آن (دورتر):  şu/ o

همین:  aynı

همان:  aynı

ضمایر اشاره : ضمایر اشاره برای تعیین وضعیت یا مکان شیء یا فردی که در جمله آمده اند، به کار می روند. ضمایر اشاره در زبان ترکی استانبولی شامل ضمایر زیر هستند:

این:  bu

آن:  o

اینجا:  burası

آنجا:  orası

همینجا:  burada

همانجا:  or

حروف اضافه در گرامر ترکی استانبولی

حروف اضافه در زبان ترکی استانبولی برای بیان رابطه بین دو عنصر در جمله استفاده می شوند. در زبان ترکی استانبولی، حروف اضافه به صورت جدا از کلمات دیگر قرار می گیرند. در زیر برخی از حروف اضافه رایج در زبان ترکی استانبولی آمده است:

برای نشان دادن محل یا مکان:

 Içinde – داخل

üstünde  – روی

altında  – زیر

yanında  – نزدیک

arkasında  – پشت

مثال:  Kitap masanın üzerinde

برای نشان دادن زمان یا ترتیب:

önce  اول

sonra  بعد

kadar  تا

مثال:  Ödevi yapmadan önce, televizyon izlemeyi seviyorum.

برای نشان دادن علت یا وصف:

için  برای

gibi  مانند

gibi  مثل

gibi  به عنوان

مثال:  Bu kitap sana hediye olarak verildi.

برای نشان دادن رابطه بین دو عنصر:

ve  – و

veya  – یا

gibi  – همچنین

de  – نیز

مثال:  Ayşe de benimle gelecek.

برای نشان دادن جهت یا راه:

sol  – چپ

sağ  – راست

ileri  – جلو

geri  – عقب

yan  – نزدیک

مثال:  Cadde boyunca ilerleyin ve dördüncü sokaktan sağa dönün.

توجه داشته باشید که این فقط چند مثال از حروف اضافه در زبان ترکی استانبولی است و هنوز حروف اضافه دیگری نیز وجود دارند. در زبان ترکی استانبولی میتوانید با یادگیری و تمرین بیشتر از حروف اضافه مختلف استفاده کنید.

صفات در گرامر ترکی استانبولی

صفات در زبان ترکی استانبولی به عنوان واژه هایی استفاده می شوند که صفت یا ویژگی یک شیء، مکان یا شخص را بیان می کنند. در زبان ترکی استانبولی، صفات در معنایی همچون سن، رنگ، اندازه، شکل و ویژگی های دیگر بکار می روند. صفات در زبان ترکی استانبولی قبل از اسم قرار می گیرند و برای توصیف ویژگی های شیء یا شخص مورد نظر به کار می روند.

در زبان ترکی استانبولی، صفات تغییر شکل نمی دهند و مانند اسم، با حرف تعریف “یک” (bir) همراه می شوند. برای مثال، “صندلی سفید” را می توان به شکل “صندلی سفید یک”  (beyaz bir sandalye)  بیان کرد.

در زبان ترکی استانبولی، برخی از صفات به صورت جداگانه بکار می روند، در حالی که برخی دیگر به صورت کلمات مرکب با اسم قرار می گیرند. برای مثال:

سفید  (beyaz)

کوچک  (küçük)

زیبا  (güzel)

سریع  (hızlı)

قد بلند  (uzun boylu)

سفید رنگ  (beyaz renkli)

تازه خورده  (taze)

معروف  (meşhur)

توجه داشته باشید که در زبان ترکی استانبولی صفت ها برای جمع و تکرار نیز تغییر نمی کنند. به عنوان مثال، “صندلی های سفید” را میتوان به شکل “صندلی های سفید  یک” (beyaz bir sandalyeler)  بیان کرد.

قید در گرامر ترکی استانبولی

قید در زبان ترکی استانبولی به عنوان واژه هایی استفاده می شوند که نحوه عملکرد فعل، صفت، قید و گاهی اسم را بیان می کنند. قیدها می توانند از نظر زمان، مکان، میزان، شکل، مقدار و نوعیت متفاوت باشند و در جملات به عنوان کلمات اضافی بکار می روند.

مانند قیدهای زبان های دیگر، قیدهای ترکی استانبولی نیز معمولاً با پایان “-ها” و یا “-دن” و یا “-نا” و یا “-که” و یا “-لیک” و یا “-تا” و یا “-راق” و یا “-له” یا “-ده” به پایان می رسند.

برخی از قیدهای رایج در زبان ترکی استانبولی عبارتند از:

الان  (şimdi)، بعد  (sonra)، قبل  (önce)، همیشه(her zaman)، اکنون  (şu an)، دیروز  (dün)، امروز  (bugün)، فردا  (yarın)

خیلی  (çok)، تقریباً  (neredeyse)، کاملاً  (tamamen)، کم  (az)، بسیار  (çok)، بسیاری  (birçok)، کجا  (nerede)، چگونه  (nasıl)

شاید  (belki)، بدون شک  (kesinlikle)، مثلاً  (örneğin)، بدرستی  (doğru dürüst)، بدون تردید  (şüphesiz)، به نظر میرسد  (gibi görünüyor)

همچنین قیدهای ممکن است با یک صفت ترکیب شوند تا یک واژه جدید با معنایی مشخص تشکیل شود. به عنوان مثال، صفت “سریع” (hızlı) و قید “به سرعت” (hızla) به همراه هم به “بسرعت” (hızlıca) تبدیل می شود.

توجه داشته باشید که در زبان ترکی استانبولی، قیدها به طور معمول بعد از فعل قرار میگیرند.

برای یادگیری زبان ترکی استانبولی می توانید در دوره های آنلاین مدرسه ماوی شرکت نمایید.